Explorar los documents (98 total)

vignette_arm-lg.jpg
Armanac de Lengodoc e de Gascounho
Sourreil, André (1868-1933). Directeur de publication
Almanac felibrenc publicat de 1904 a 1914 jos la direccion d'Andrieu del Sourelh (André Sourreil), president de l'escola felibrenca de Tolosa, l'Escolo moundino.
almanac-narbounes.jpg
Almanac narbounes
Cigalo Narbouneso
L'Almanac narbounes est publié à partir de 1913 par la Cigalo Narbouneso, école félibréenne fondée en 1911 par Paul Albarel (1873-1929). La publication, interrompue en 1915, reprend de 1923 à 1932. En 1934 il devient l'Almanac Lengodoucian. Il paraîtra à nouveau sous le titre d'Almanac narbounes en 1937.
vignette-grel.jpg
Armanac rouergas
Grelh roergàs. Collectivité éditrice
En 1922 l'association félibréenne Lou Grel rouërgat (Lo Grelh roergàs) reprend l'édition de l'Ormonac rouergàs qui avait été interrompue en 1917 à cause de la guerre et de la disparition de son fondateur, Léopold Constans (1845-1916). La graphie du titre change et devient Armanac rouergas.

En 1939 et en 1940, suite à de violentes polémiques idéologiques, l'Armanac rouergas se scinde en deux éditions, l'une publiée à Rodez par H. Mouly et  E. Séguret, l'autre publiée à Villefranche-de-Rouergue par P. Miremont et J. Vaylet.


Artaban.jpg
Qual es l'equivalent de « fier comme Artaban » en occitan ?
Benjamin Assié
Françoise Bancarel
Nòstra responsa : L’expression francesa « fier comme Artaban », que significa que qualqu’un es tras que fièr, e mai arrogant, « que se’n crei nèciament » çò ditz lo Tresaur de la lenga francesa (atilf.atilf.fr/tlf.htm), es una dobla referéncia istorica e literària al personatge d’Artaban, rei de Pàrtia (Pèrsia) popularisat al mitan del sègle XVII per l’escrivan peiregordin Gautier de Coste de la Calprenède (1609-1663) dins Cléopâtre, un roman-fresca monumental de 12 volums. Òm pòt notar qu’al-delà del personatge d’Artaban, fièr e orgulhós, semblariá que l’estil enfatic de l’autor segon Boileau, tanplan auriá pogut donar l’expression, « fièr coma la Calprenède » : tombant largament dins l’etnotipe del gascon arrogant e fanfarron qu’aviá cors dins una literatura abondosa dempuèi Enric IV, Boileau escriu en efièch dins son Art poetic (Cant III) que Gautier de la Calprenède :
« Souvent, sans y penser, un écrivain qui s’aime
Forme tous ses héros semblables a lui-même
Tout a l’humeur gasconne en un auteur gascon
Calprenède et Juba parlent du même ton. »

Las expressions occitanas :

Aquesta referéncia literària anciana val tanben per l’occitan, e se pòt dire « fièr coma Artaban » o « fièr coma un Artaban » coma l’indica Maurici Romieu dins lo sieu Diccionari d'expressions e locucions occitanas (ed. Vent Terral, 2013).

Dins lo Tresor dóu Felibrige, lo diccionari occitan mai ric en expressions idiomaticas, Frederic Mistral nota los equivalents seguents (las expressions son donadas aicí transcrichas en grafia classica) :
- Fièr coma Artaban
- Fièr coma un Cesar (= coma un emperaire roman)
- Fièr coma un duc
- Fièr coma un gascon (avèm vist mai naut amb Boileau que lo personatge del gascon fièr e fanfarron es un lòc comun de la literatura del sègle XVII, que se renfortís a la fin del sègle XIX amb lo succès de Cyrano de Bergerac d’Edmond Rostand).
- Plus fièr que berreta (en referéncia a una boneta plan quilhada sul cap segurament)
- Es mai fièr qu’una ferreta (en referéncia a un podet ? a una espada ?)

Qualques ressorsas per descobrir e cercar d’expressions idiomaticas en occitan :

- Maurici Romieu ; Andrieu Bianchi ; Loís Gaubèrt, Diccionari d'expressions e locucions occitanas, Vent Terral, 2013.
- Express’Òc, una basa en linha d’expressions idiomaticas occitanas realizada pel Congrès permanent de la lenga occitana : consultar lo site.  
- Lo site « La Blagueta » qu’amassa fòrça expressions en lengadocian : consultar lo site.
- Lou Tresor dóu Félibrige de Frederic Mistral (Paris : Champion : 1878-1886) consultable en linha e que se pòt interrogar en plen tèxt sus Occitanica : consultar lo TDF.

D’autres recuèlhs d’expressions occitanas disponibles sus Occitanica : véser totas las ressorsas disponiblas.
Richaud_supplement-dictionnaire-honnorat.jpg
Pichon suplement al Diccionari d'Honnorat / per A. Richaud
Richaud, Aimé (1852-1929)
Dins aqueste pichon suplement de sièis paginas, apondon a sa biografia de Simon-Jude Honnorat publicada dins las Annales des Basses-Alpes (t. XVI, 1913-1914), A. Richaud recensa una tièra de mots e expressions occitanas dels Alps provençals absents del famós Diccionari provençal-francés del medecin dinhenc, primièr grand diccionari de la lenga occitana.  

Consultar la ressorsa sus gallica.bnf.fr.
dico_2.jpg
Diccionari lengadocian-francés [volum 2] (H-Z) / per l'abat de Sauvages
Boissier de Sauvages, Pierre Augustin (1710-1795). Auteur

Le second volume du Dictionnaire languedocien-français de Boissier de Sauvages contient à partir de la page 273 un important « Recueil de proverbes, de maximes et de dictons languedociens et provençaux ».

Voir aussi :

Dictionnaire languedocien-français [volume 1] (A-G)

AL7.jpg
L'Ormogna d'éi Féçouyrié (1887)
L'Ormogna d'éi Féçouyrié est un almanach publié à Privas dont peu de numéros sont encore conservés de nos jours. Le CIRDÒC en possède un exemplaire de 1887, et la Bibliothèque Nationale de France semble n'en posséder que deux : ceux de 1886 et 1887.
FRB340325101_CBC269_00001.jpg
Proverbes français sur le Limosin et proverbes limosins / recueillis et annotés par G. Clément Simon
Clément-Simon, Gustave (1833-1937), ed. scientifique
Recueil de proverbes français et occitans sur le Limousin classés par thèmes : religion, terre, temps, animaux, homme.
sus 10