Gilabèrt Narioo (1928-2024), figura màger de l’estudi e de la transmission de l’occitan de Bearn e Gasconha, que’ns quitè lo 6 d’abriu passat a l’atge de 95 ans.
Nascut a Valansun (Bearn, Pirenèus Atlantics) en ua familha paisana, lo soa activitat professionau dens l’industria de l’aluminium que’u mia capvath divèrs país d’Euròpa e d’Africa, la soa sensibilitat lingüistica que’s desvolòpa d’autant mei.
Membre de l’associacion Per Noste, seccion Bearn-Gasconha de l’Institut d’Estudis Occitans fondada per Rogèr Lapassada en 1960, que’n devien au son torn capdau 25 ans de seguida. Dab los sons amics Miquèu Grosclaude, Robèrt Darrigrand, Danièl e Gerard Lavignotte, qu’ei donc un deus màgers participants de la revista País Gascons, mei que mei l’autor de centenats de punts de lenga en la cronica “Parlar plan” compilada en 2017 en un obratge eponime publicat per las edicions Per Noste. Transmetor infatigable, per torn autor, corrector e conselh lingüistic mobilizat entà totas las aventuras emblematicas, editoriaus e radiofonicas de Bearn e de Gasconha: Cronica Vent de castanha de La République des Pyrénées, Ràdio País, La Setmana, Papagai, Gilabèrt Narioo qu’ensenha tanben vint ans ad arron lo gascon e le lengadocian taus cors per correspondéncia deu Collègi d’Occitania de Tolosa. Aquera activitat pedagogica que tròba ua transcripcion en la màger part deus obratges didactics de las annadas 1980 dinc a las annadas 2000. Atau, que publica dab lo son amic Miquèu Grosclaude lo Répertoire des conjugaisons occitanes de Gascogne, que collabòra aus metòdes d’aprentissatge de Miquèu Grosclaude puish de Patric Guilhemjoan, aus diferents lexics e diccionaris com Lo Civadòt. Puish, setanta ans après lo Diccionari de Simin Palay, qu’ei ua empara de la publicacion deu Diccionari Francés-Occitan de Per Noste comptant uei lo dia mei 50.000 entradas.
La figura de Gilabèrt Narioo qu’ei indissociabla deus prumèrs pas de la Navèra cançon occitana de Gasconha, lo mentòr lingüistic deu joen trio Los de Nadau creat en 1973 e l’autor de las lors prumèras cançons, un companhatge qui’s continuarà tot de long de la lor carrièra. Autor poligrafe, la soa òbra qu’ei tanben literària : pèças de teatre (S’aví savut, Lo crit do còr, L’Alemanda…), poèmas (La Mar de Corintia…).
Descobrir l'intervencion de Gilbert Nariòo a l'emission Escrivans ací.
CIRDÒC - Institut occitan de cultura : Béziers, 1 Boulevard Duguesclin
Entrada gratuita sus inscripcion :
secretariat@oc-cultura.eu / 04.67.11.85.13.
Médiathèque Salou Casaïs - 1 rue du Ruisseau, 31120 Pinsaguel
Entrada gratuita sus inscripcion :
mediatheque@mairie-pinsaguel.com / 05.61.76.88.68.
Per Sylvan Chabaud (Mèstre de Conferéncias en Literatura occitana modèrna e contemporanèa a l’Universitat Paul Valery, laboratòri ReSO) e Florian Bart (responsable del patrimòni escrich al CIRDÒC – Institut occitan de cultura)
Eveniment prepausat en collaboracion per lo Rectorat de l'Acadèmia de Montpelhièr, lo CIRDÒC - Institut occitan de cultura e l'Universitat Paul Valéry
> Charrada amb Yves Leclair (traductor e poèta) : autour de la nouvelle traduction des œuvres de Cercamon (Collection Federop, Ed.Pierre Mainard).
> Lecturas d'un poèma de Cercamon : texte original, adaptation en occitan contemporain et traduction française.
> Espectacle musical amb lo duo La Beluga, Céline Mistral e Fred Montels.
Matinana, cap. St Julien : « Prosa D'uei : lo teatre occitan » - Lavoir de Salinelles
- 10h00 - Intervencion (conferéncia e discussion) - - Le Théâtre de Béziers (XVIIes.) : Jean-François Courouau (Un. Toulouse Jean-Jaurès) et Bénédicte Louvat (Un. Paris-Sorbonne).
« Batèsta » teatrala : opposant lecteurs et comédiens des différents horizons de l'espace occitan : Jean-François Courouau, Bénédicte Louvat, Véronique Fiol, Jean-Louis Blénet, Hélène Couedellot, Denise Daniel.
- 12h30 Pausa dejunar. Food Trucks
Editors, Librariás e Revistas
Credd’O, Édite-moi, Jorn, L’Aucèu libre, Aquò d’Aquí, Revista ÒC, Le Félibrige, Reclams, IEO-IDECO, Espaci Occitan deis Aups
Informacions : T/ 06 84 90 73 92 / 06 23 53 25 32Per la prima, lo CIRDÒC - Institut occitan de cultura contribuís a dos eveniments bèls per la lenga e la cultura occitanas : Escale à Sète en Lengadòc e La passem en Gasconha. Dins lo quadre del mai important festenal maritim del continent, l'establiment prepausa una residéncia artistica de l’artista Joan Carles Codèrc “In situ in Seta” en partenariat amb l’IFREMER, lo Centre Régional d'Art Contemporain Occitanie/ Pyrénées-Méditerranée, la comuna de Seta, lo Licèu de la Mar e l’Ecole des Beaux arts. La produccion, una carta maritima experimentala, serà presentada a l’escasença de talhièrs participatius dins lo contenedor “IFREMER avec Escale”, al còr del festenal. En mai d’aquò, la senhaletica de l’eveniment serà bilingüa francés / occitan, una primièra ! Una preséncia de la lenga qu’afortirà l’animacion en platèu central de l’artista Isabelle François. Per la Passem e son percors entre las doas regions Occitania e Novèla Aquitania, lo CIRDÒC - institut occitan de cultura acompanharà la corsa amb una caravana especiala, en partenariat amb l’OPLO e lo Congrès. Dins aquel relai popular per la lenga, l’establiment farà descobrir otisses e supòrts per dintrar aisidament dins l’actualitat culturala. Alors metètz los vòstres basquets e venètz còrrer amb nosautres !
DILUNS 8 d'ABRIU
Mairie
Place du Bayaa
64270 Salies-de-Béarn
Laurier Turgeon (Professor d'etnologia e d'istòria, Director deu Laboratòri d'enquèsta etnologica e de multimèdia de l'Universitat Laval, Quebèc) en visioconferéncia.
14h - « Question d’actualité autour de la politique du Patrimoine Culturel Immatériel en France »
Lily Martinet (Cargada de mission entau patrimòni culturau immateriau, Ministèri de la Cultura)16h - « Médiation et valorisation numérique du Patrimoine Culturel Immatériel »
Oihana Olazcuaga-Garibal (Responsabla EAC et mediacion numerica, CIRDOC - Institut occitan de cultura)
20h30 - Projeccion e debat
Filme documentari En commun, la propriété collective à l'épreuve de la modernité de Jean-François Joye e Olivier Chavanon dab la participacion de Bernard Morlaàs (Partprenents, Corporacion dus Partprenents de la Hont Salada).
DIMARS 9 de ABRIU
Le Lodge
Quartier Helios Chemin de Labarthe
64270 Salies-de-Béarn
9h - « Les communs fonciers et le Patrimoine Culturel Immatériel »
Lily Martinet (Cargada de mission entau patrimòni culturau immateriau, Ministèri de la Cultura)10h30 - Programa SUDOE LIVHES : « La valorisation du PCI comme vecteur de développement des territoires : présentation du Guide des bonnes pratiques et expériences pilotes »
Jean-Jacques Castéret (Director adjunt – CIRDOC - Institut occitan de cultura)
Marion Llorach (Cargada de mission desvolopament locau – Pòle Metropolitan País de Bearn).
14h - La lectura de paisatge au prisma deu PCI
Reservat aus estudiants de l'UPPA
20h30 - Serada conte
dab lo contaire Fred Handy9h - « Les communs fonciers, des réponses pertinentes aux problématiques territoriales contemporaines »
Jean-François Joye (Professor de dret public a l'Universitat Savòia Montblanc) en visioconferéncia.
10h30 – Taula redona : « Les communs fonciers »
Dominique Cunchinabe (antropològue, ITEM EA 3002 – UPPA)
Rémy Berdou (Etnològue - Responsable partenariats Etnopòle e accion territoriala Gasconha-Pirenèus, CIRDOC – Institut Occitan de Cultura)
Alain Latrubesse (President de la Corporacion de las Partprenents de la Hont Salada)
14h - Tribalh en talhèrs (reservats aus estudiants de l'UPPA)
Metodologia de l’enquèsta orau : Patricia Heiniger-Casteret (Co-directora deu Master Patrimònis e Musèus, ITEM EA 3002 – UPPA)Tecnica de la captacion video: Patrick Girard (Pyrène Produccion)
Analisis fotografics : Pierre Coudouy (Fotografe professional).
Tractament e classament de las dadas
Seleccion de las fòtos e d’extrèits sonòrs
Montatges video
Organizacion de las dadas per las ficas d’inventari e las paginas Wikipèdia.
Seguidas deus tribalhs deus grops
Tractament e classament de las dadas (fin)Redaccion de las fichas d’inventaris
Finalizacion deus apèrs de valorizacion
Restitucion per grop deus tribalhs
Conclusion de la formacion per Patricia Heiniger-Casteret (Co-directora deu Master Patrimònis et Musèus, ITEM EA 3002 – UPPA).Per mancar pas res de sa programacion evenimenciala, lo CIRDOC – Institut occitan de cultura vos propausa un supòrt novèl, son programa trimestrial.
Lo primièr numèro vos propausa de descobrir los eveniments de venir pel site de Besièrs, pel periòde Març/Abril/Mai.
E per mancar pas un dels rdv propausat per l'establiment, pensatz a seguir la nòstra actualitat en linha mercés al nòstre open Agenda : https://openagenda.com/cirdoc
Design imatge de cobèrta : Clémence Estivals / https://clemencestivals.fr/