Recèrca

Filtrar
Filtres actifs
Auteur : CIRDÒC-Mediatèca occitana
Portail : Mediatèca
Sous-Menu : Bibliotèca
Sauf
Sujet : Littérature occitane -- France -- Provence (France) -- 19e siècle
Tipe : Tèxte electronic / Data : 2016
Aquela seleccion s'adreça a totes los que son curioses de connéisser la cosina occitana - que foguèsse romanesca, cortesa o simplament gormanda - e totas las especialitats regionalas que fan sa riquesa e sa diversitat, de las Valadas occitanas d'Italia al Lemosin, de las Cevenas al Medòc. En mai de las recèptas « a vista de nas » o escrupolosament transcrichas, permet de se regalar del patrimòni lingüistic ligat als biaisses culinaris. De tastar sens moderacion !

Seleccion de saborar, tanben, sus la Fabrica.
Mise en ligne : 12/04/2016
Tipe : Libre / Data : 1878/1886
Lo Congrès, en partenariat avec le CIRDOC, a réalisé une édition numérique du Tresor dóu Felibrige de Frédéric Mistral.
Elle est disponible en ligne au format Flipbook, qui permet de revivre l'expérience du livre papier tout en bénéficiant de fonctionnalités avancées : faire des recherches indexées plein texte ou intégrer des marques-pages. Le moteur de recherche permet de trouver toutes les occurences d'un terme dans le Tresor.

Lo Congrès a voulu vous offrir un outil ergonomique, ludique et facile à partager sur les réseaux sociaux. Il a été réalisé grâce à un partenariat avec le CIRDOC – mediatèca occitana qui a numérisé le dictionnaire papier. L'édition numérique a été mise en ligne à l'occasion du centenaire de la mort de Mistral. Cet événement s'est déroulé dans le cadre de l'ouverture de la bibliothèque virtuelle Frédéric Mistral au sein d'Occitanica, la médiathèque numérique occitane.

Le Tresor dóu Felibrige numérique est également intégré au dicod'Òc sur le site Internet du Congrès. L'application propose en effet, en plus des dictionnaires français-occitan et occitan-français, de consulter certains dictionnaires « historiques » comme celui de Mistral.


Accéder au Tresor dóu Felibrige numérique
Mise en ligne : 17/11/2015
Tipe : Article
Aital l’aviá escais-nommat Balzac ! Son renom l’a menat dins los salons parisencs, luòc de la “jet-set” de l’epòca que Jasmin i portèt la paraula del pòble en occitan fins a la capitala, demorant çaquelà un pauc embarrat dins l’estereotip del « gascon », que se’n glorificava, d'alhors. Un personatge carismatic, autor prolixe e pròche del pòble, un pauc doblidat a l’ora d’ara, mas que dubriguèt la dralha a un fum de poètas de lenga d’òc.

Jasmin, un poèta-obrièr que n’es pas un !

Nascut lo 6 de març de 1798 dins una familha plan paura de l’agenés, Jacques Boé (de son nom vertadièr) recep pasmens una instruccion e fa pròva d'una vertadièra cultura literària de son temps.
Plan jove, s’installa coma perruquièr en Agen. Dins aqueste periòd, que seguís la Revolucion, lo pichòt pòble obrièr de las vilas creis bravament còsta la figura totjorn importanta dels paisans del campèstre.
Son comèrci lèu lèu fa flòri e li dona léser de se consagrar a sa passion per l’escritura. Causís de s’exprimir en occitan, la lenga del pòble :

« O ma lengo, tout me zou dit.
Plantarey uno estelo a toun froun encrumit » (graphie de l'auteur)

« Ô ma lenga, tot m'o ditz.
Plantarai una estela a ton front encrumit. »

 
(Épître à Charles Nodier « Des cranto de Paris »).



Se fa pas vertadièrament partida del mitan obrièr, viu en vila e lo costeja. Se pòt pas qualificar de poèta engatjat, mas dins sos escriches, se fa lo testimòni de son temps, defend un estil realista (çò qu’empacha pas l’umor !) e tracta de tematicas divèrsas coma l’amor, las evolucions tecnologicas de son temps, e defend de valors umanistas : la libertat, la caritat.

Jasmin, un « showman »

Sos poèmas, se foguèron estampats dins mai d’un recuèlhs, son d’en primièr destinats a èsser recitats en votz nauta, amai cantats ! Grand orator, Jasmin se produsís davant un public totjorn mai nombrós : comença pro d’ora un torn de França de las regions (se diriá uèi una virada !), anant d’un cap a l’autre d’Occitània per presentar son òbra al public que, se coneis la lenga, la sap pas legir. Sas aparicions se transforman pauc a cha pauc en espectacles vertadièrs : aital, se produsirà a Tolosa acompanhat de 20 musicians e de mai de 380 figurants !
L’argent qu’amassèt dins sos espectacles (mai d’un milion de francs en 12 000 representacions) es tornar balhat a d’òbras de benfasença.

La reconeissença del mond literari

Charles Nodier, academician francés, lo descobrís e li dubrís las pòrtas dels salons parisencs. Aquí, i rescontra, un après l’autre, Lamartine, Ampère, Chateaubriand e serà quitament recebut per lo rei Louis-Philippe en 1842.
Recompensat de prèmis literaris per lo Felibritge, l'Acadèmia d'Agen, e, tan susprenent qu’aquò pòsca paréisser, per l'Académie Française, es quitament fach chivalièr de la Légion d'Honneur en 1845. Pasmens, se pòt supausar que l’interés que suscita dins lo mond parisenc es un pauc mesclat de condescendéncia e demòra ligat a l’exotisme que remanda son imatge de « gascon » amb totas las connotacions positivas coma pejorativas qu’aquò pòt supausar.
Après aquesta passa de glòria, son estatua senhoreja totjorn en Agen, sa vila natala e Jasmin laissèt son nom a una carrièra parisenca e amai a una estacion de metro !

Mise en ligne : 13/03/2018
Tipe : Tèxte electronic
Cada an, aprèp gaireben tres meses de festivitats cada fin de setmanas, lo carnaval de Limós s'acaba amb coma apogèu la nuèch de la Blanqueta. Aquel dimenge a mièjanuèch carnaval, que demorèt totas aquelas setmanas sus la plaça de la Republica, es jutjat.

Aquel jutjament s'acaba totjorn per la meteissa senténcia : es condemnat a perir per las flambas.

 

Tèxtes de jutjaments del carnaval de Limós

 

De las annadas 1970 fins a las annadas 2010 la revista trimestrala La Beluga de Limós publiquèt cada an lo jutjament del carnaval de Limós de l'annada en cors.
Avèm doncas aquí un accès dirècte a un còrpus de tèxtes umoristics, satirics e politics.
En efièch, aqueles jutjaments permeton de reglar en plaça publica totes los problèmas de la societat limosenca de l'annada passada. Qualques còps es complicat de comprene e d'explicar las allusions, los noms de vilatges o de personas, per de que fan referéncia a de luòcs, de personatges o d'eveniments locals. Mas aqueles jutjaments permeton tanben de faire un recapitulatiu dels eveniments internacionals e nacionals màgers de l'annada. Carnaval es invariablament acusat de totes los mals, quin qu'en siá lo nivèl, local, nacional o internacional, jutjat colpable e executat.
Fòra de çò qu'es contat dins aquestes tèxtes e l'importància que representan dins lo debanament del carnaval, l'interès d'aqueste còrpus es tanben dins la lenga emplegada. En efièch, foguèron totes escriches en occitan e tradusits en francés. Ne'n donam pas aquí que lor version occitana. Mas a mesura que las annadas passan es interessant de remarcar que los autors, anonims, mesclèron de mai en mai los francés a l'occitan. Aital dins los tèxtes de las darrièras annadas de publicacion se tròba de mai en mai de francés dins lo tèxte en occitan.

 

Veire totes los jutjaments del carnaval de Limós disponibles sus Occitanica :

Mise en ligne : 01/10/2018