Le Vocabulaire languedocien et françois est un manuscrit de Henri Pascal de Rochegude (1741-1834) rédigé à la fin du XVIIIe siècle et relatif à la langue occitane de son temps.
Après un avertissement concernant la prononciation du languedocien, il est structuré en quatre parties :
- un « vocabulaire languedocien et françois », de 20 paginas seguit d'un suplement de 4 paginas per un total d'environ 3.000 mots.
Per escriure l'occitan Rochegude marca pas lo « r » de l'infinitiu, nòta coma en francés la vocala « ou » mas sèrva las diftongas « ai », « eu »... e lo digraf « lh » : abrassa => embrasser, abeura => abreuver, aizino => ustensile, cantou => coin, daurat => doré, talha => tailler.
- los « noms patois de quelques espèces de plantes… », environ 140, a partir de l'obratge del Montalbanés M. Gatereau.
- 5 paginas d'« idiotismes », 435 expressions occitanas amb la traduccion en francés. Christian Laux los dona segon l'ortografia de l'autor e dins la grafia classica, en 1989 et 1990, dins quatre numèros de la Revue du Tarn (n°135, 136, 138, 139). Aqueles « idiotismes » son tanben presents dins lo Tresor dóu Felibrige de Frederic Mistral.
- 3 paginas de taulas de conjugason, versemblablament a l'usatge personal de Rochegude.
Aquel manuscrit aperten a la bibliotèca del romanista Henri Pascal de Rochegude.
Lo títol « Dictionnaire méridional annoté par H. de Rochegude », portat sus la camisa que conten lo manuscrit es degut a la comission d'inventari (1888-1891) e correspond pas exactament a aquel document car aquel manuscrit sens títol es pas de la man de Rochegude.
Es una lista de mots (environ 3.700) dins l'òrdre alfabetic, amb, per d'unes, la question « d'ont l'exemple? ».
Aqueles mots figuran dins lo Glossaire estampat en 1819. D'anotacions de Rochegude son de còps inscrichas : referéncia de la citacion, mot catalan correspondent, sinonim, autra ortografia...
Aquel manuscrit poiriá aver un ligam amb la correspondéncia escambiada per Rochegude amb lo filològ e romanista François Just Marie Raynouard (1761-1836).
Aquel manuscrit aperten a la bibliotèca del romanista Henri Pascal de Rochegude.
Conten de listas de mots per compausar lo Glossaire occitanien pour servir à l'intelligence des poésies des troubadours et des autres ouvrages écrits en cet idiome.
Los mots son tirats del recuèlh Fablas causidas de la Fontaine en bers gascouns estampat a Baiona en 1776.
Aquel manuscrit aperten a la bibliotèca del romanista Henri Pascal de Rochegude.
Conten de listas de mots per compausar lo Glossaire occitanien pour servir à l'intelligence des poésies des troubadours et des autres ouvrages écrits en cet idiome.
Los mots son tirats de Lou Banquet d'Auger Gaillard (1530?-1595) e de faulas e contes d’Auguste Tandon (1759-1824).
Aquel manuscrit aperten a la bibliotèca del romanista Henri Pascal de Rochegude.
Conten d'addicions e de correccions per lo Glossaire occitanien pour servir à l'intelligence des poésies des troubadours et des autres ouvrages écrits en cet idiome tirats del diccionari langadocian-francés de Pierre Augustin Boissier de Sauvages (1710-1795).
Aqueste glossari de las designacions vernacularas en occitan de la « flòra dalfinenca » (Droma e una part d’Isèra) foguèt publicada per l’abat Louis Moutier en tres liurasons, entre 1889 e 1890, dins lo Bulletin de la Société d'archéologie et de statistique de la Drôme.
Louis Moutier (1831-1903) èra lo gavidaire de l’escòla felibrenca dromenca a la fin del sègle XIX. Aqueste lexic botanic es eissit del sieu monumental e fòrça preciós Diccionari dels dialèctes dalfinencs de mai de 25’000 entradas, longtemps demorat inedich e conservat a la Bibliotèca municipala de Valença, es estat publicat per Jean-Claude Rixte en 2007 (ed. IEO-Droma e ELLUG).
Louis Moutier elaborèt una grafia particulara per transcriure l’occitan tal coma èra parlat a la fin del sègle XIX en Dalfinat. La transcripcion dels tèrmes en grafia classica es disponibla en annèxe de l’edicion del Dictionnari dels dialèctes dalfinencs (J.-C. Rixte ed. scientific, 2007)
- Introduccion e Glossari (A-J) : BSAD, 23 (1889), p. 480-490 : consultar sus gallica.bnf.fr
- Glossari (L-P) : BSAD, 23 (1889), p. 613-616 : consultar sus gallica.bnf.fr
- Glossari (R-Z) : BSAD, 14 (1890), p. 107-111 : consultar sus gallica.bnf.fr