Explorer les documents (211 total)

Vignette-IC-ODT004.jpg
L'association occitane Ostal del Telh collabore avec des lycéens pour un projet artistique autour de la langue d'Oc
Lycée Saint Géraud (Aurillac)
Ces affiches ont été réalisées dans le cadre d’un projet nommé « Fasèm de mascaraduras », à l’initiative de l’association Ostal del Telh pour lequel a été convié l’artiste plasticien occitan Joan-Carles Codèrc afin d'animer une semaine d’atelier avec la classe de 1ère Bac Pro Communication Visuelle et Pluri Média du lycée St-Géraud à Aurillac, en coordination avec leur professeur d’arts appliqués, Fred Le Falher.
Durant une semaine du mois de janvier 2023, les lycéens avaient pour mission de réaliser chacun une affiche correspondant à l’esthétique des affiches revendicatives de Mai 68 ou de la lutte du Larzac, tout en trouvant un slogan nouveau sur un thème de leur choix et en langue d'oc.

Chaque lycéen a travaillé sur un projet d’affiche, depuis les brouillons jusqu’à la sérigraphie. La dernière étape du projet consistait à placarder les affiches dans les rues d’Aurillac sur les panneaux d’affichage libre.
Les lycéens dessinent pour le « Fasèm de mascaraduras »
Lycée Saint-Géraud (Aurillac)

Ces affiches ont été réalisé dans le cadre d’un projet appelé « Fasèm de mascaraduras », à l’initiative de l’Ostal del Telh.

Nous avions convié l’artiste plasticien occitan Joan-Carles Codèrc, pour animer une semaine d’atelier avec la classe de 1ère Bac Pro Communication Visuelle et Pluri Média du lycée St-Géraud à Aurillac, en coordination avec leur professeur d’art appliqué, Fred Le Falher.

Durant une semaine au mois de janvier dernier, la trentaine de lycéens avait pour mission de réaliser chacun une affiche correspondant à l’esthétique des affiches revendicatives de Mai 68 ou de la lutte du Larzac. Mais il devait trouver un slogan nouveau sur un thème de leur choix, et le traduire en occitan.

L’idée était d’allier le travail sur cette esthétique brute avec la découverte de l’occitan et de sa culture comme ayant une utilité politique.

Chaque lycéen a donc travaillé sur un projet d’affiche, depuis les brouillons jusqu’à l’impression. Car en effet les affiches ont été au fur à mesure sérigraphiées par les lycéens eux-mêmes (il n’y en a qu’une vingtaine d’imprimées pour l’instant par manque de temps). Et le dernier jour de la semaine, nous sommes partis en groupes dans les rues d’Aurillac pour « placarder » ces affiches sur les panneaux d’affichage libre. De telle sorte que le 13/01, la ville s’est réveillée aux couleurs de la revendication occitane.

halha-lescar_mathilde-lamothe1.jpg
Feu de la Saint-Jean à Lescar
Lamothe, Mathilde
Photographie prise par Mathilde Lamothe à l'occasion de la fête de la Saint-Jean à Lescar en juin 2017.

art-e-geometria_03-partida-3.1-cercles_CD.pdf
Carol Dusfour
Fichas menairas e produccions d’escolans

1. Ficha menaira: cercles
Utilizacion de Sonia Delaunay coma supòrt al trabalh suls cercles.
    exemples de trabalhs d’escolans nivèl 1 e nivèl 2

2. Ficha menaira: la caça als bisons
Utilizacion de las arts parietalas per un trabalh de mesuras (segments)
    exemples de trabalh d’escolan nivèl 1 e nivèl 2

3. Ficha menaira: carrats
Utilizacion de Sol Lewit per un trabalh suls carrats (nivèl 1)
    exemples
Utilizacion de Josef Albers per un trabalh suls carrats (nivèl 2)
    exemples

Annèxe : tièra dels esperats en fin de cicle 2
  • (Se) reperar e (se) desplaçar en utilizant de marcas (repèris) e de representacions.
  • Reconéisser, nomenar, descriure, reprodusir qualques solides.
  • Reconéisser, nomenar, descriure, reprodusir, bastir qualques figuras geometricas.
  • Reconéisser e utilizar las nocions d’alinhament, d’angle drech, d’egalitat de longors, de mitan e de simetria.
art-e-geometria_02-partida-2.2-tableu-artistas-utilizacion_CD.pdf
Carol Dusfour
Ligasons artistas e competéncias del programa
Los tablèus que seguisson recampan d’artistas que poirián èsser utilizats coma supòrt d’un trabalh en geometria, sus las mesuras o l’espaci.

Dos tablèus son propausats:
                • Dintrada pels artistas
                • Dintradas per las competéncias de cicle

Lo primièr tablèu porgís un tièra d’artistas e d’anonims, recaptats per òrdre alfabetic.

Per cadun es balhat:
                • Nom de l’artista;
                • Data de vida o periòde;
                • Exemple;
                • Movements picturals màgers per l’artista;
             • Proposicions d’utilizacion en geometria, espaci o mesuras adaptadas a l’òbra o a l’artista.

Lo segond tablèu es tractat a l’invèrs del primièr, es a dire que partís de las competéncias del programa per las associar, quand es possible, a d’artistas. Aital, un regent pòt causir de trabalhar siá en partissent d’un artista, que li sembla particularament interessant, siá en seguissent lo programa.
Los artistas o anonims qu’apareisson en jaune dins lo tablèu son d’artistas nascuts en Occitania (l’Occitania fa pas referéncia a la region administrativa actuala mas al territòri que se parlava l’occitan dins totas sas variantas), los que son en gris son d’autors qu’aguèron un ligam fòrt amb lo sud del pais. Totes aqueles artistas poirián èsser valorizats dins l’estudi d’una cultura locala.

Aquela tièra es de segur non exaustiva tan al nivèl dels artistas coma de las possiblas d’utilizacions e se poiriá completar a flor e a mesura.

En mai, se las competéncias presentadas son las del cicle 2, d’unas se trapan tanben dins lo cicle 3 e se poirián adaptar aisidament.

Retorn a la pagina de presentacion
art-e-geometria_01-partida-1_CD.pdf
Carol Dusfour
Projècte cooperatiu menat dins l’encastre de l’annada de PEE (Professora de las Escòlas Estagiaria) amb APRENE : Cossí utilizar las arts dins l’estudi de la geometria, las mesuras e l’espaci en cicle 2.

Introduccion
Que siá dins las arts egipcianas amb sas piramidas, dins l’antiquitat grèga e romana, que son ja familièrs del nombre d’aur, o a la Renaissença, la geometria foguèt l’una de las basas de las invencions dels artistas. Al sègle XX, venguèt lo còr de las arts abstrachas e permetèt als artistas de balhar naissença a una creacion inedita.
Los ligams entre las matematicas e las arts e en particular lo ligam qu’exixtís naturalament entre art e geometria, art e representacion de l’espaci o encara art e mesuras son plan ancians e indissociables.
Es aital que mon trabalh comencèt: vist la ligason que se fa naturalament entre las matematicas e las arts, cossí utilizar las arts per faire de matematicas.
La tòca d’aquel projècte, menat pendent l’annada de PEE, es de faire viure la relacion entre las arts e las matematicas dins los aprendissatges especifics dels items de geometria, mesuras e espaci en cicle 2.

Preconizacions dels documents oficials

D’aprèp los documents oficials, en matematicas al cicle 2, los escolans aquesisson a l’encòp de coneissenças espacialas coma l’orientacion e lo reperatge dins l’espaci, e de coneissenças geometricas suls solides e sus las figuras planas. Aprenon tanben a se reperar e a se desplaçar dins l’espaci en ligam estrech amb lo trabalh ‘questionar lo monde’ e ‘educacion esportiva e fisica’.
Las coneissenças geometricas ajudan a la bastison, pendent la totalitat de l’escolaritat obligatòria, dels concèptes fondamentals d’alinhament, de distància, d’egalitat de longors, de parallelisme, de perpendicularitat, de simetria.
Las competéncias e las coneissenças esperadas en fin de cicle se bastisson a partir de manipulacions e de problèmas concrets, que s’enriquisson al fial del cicle en jogant suls otisses e suls supòrts a disposicion, e en relacion amb las activitats botant en jòc las grandors geometricas e lor mesura.
Dins la seguida del trabalh començat a l’escòla mairala, l’aquisicion de coneissenças espacialas s’apuèjan sus de problèmas que la tòca es de localizar d’objèctes o a descriure de desplaçaments dins l’espaci real. L’oral pren encara una plaça bèla dins l’ensem del cicle mas las representacions simbolicas se desvolopan e l’espaci real es progressivament mes en relacion amb des representacions geometricas. Las coneissenças dels solides se desvolopa a traèers d’activitats de destriatge, d’assemblatges, de fabricacion d’objèctes. Las nocions de geometria plana e las coneissenças sus las figuras usualas s’aquesisson a partir de manipulacions e de resolucions de problèmas (reproduccion de figuras, activitats de destriatge e de classament, descripcion de figuras, reconeissença de figuras a partir de las descripcions, traçats en seguissent un programa de construccion simpla). La reproduccion de diferentas figuras, simplas o compausadas es una sorça importanta de problèmas de geometria que ne podèm faire variar la dificultat en foncion de las figuras que cal reprodusir e dels instruments disponibles. Los concèptes generals de geometria (drechas, punts, segments, angles dreches) son presentats en partissent d’aqueles problèmas.
En geometria coma endacòm mai, es particularament important que los escolans utilizan un lengatge precís e adaptat, e introdusisson un vocabulari apropriat pendent las manipulacions e situacions d’accions que lo mot pren de sens e que sián encoratjats progressivament a l’emplegar.

Crosament entre ensenhaments

Dins los documents oficials porgits per l’Educacion nacionala, mantuna recomandacion cap a la transversalitat de la matematicas foguèron fachas e de proposicions apareisson aital
    1. Las coneissenças suls nombres e lo calcul se desvolopan en relacion estrecha amb las que concernisson las grandors. En mai, son necitas per la resolucion de mantun problèma rescontrats dins ‘questionar la monde’.
    2. Lo trabalh sus las grandors e lor mesura permeton de mesas en relacions productivas amb d’autres ensenhaments: ‘questionar lo monde’ (longors, massas, duradas), ‘educacion esportiva e fisica’ (duradas e longors), ‘educacion musicala’ (durada).
    3. Lo trabalh sus l’espaci se fa en relacion fòrta amb ‘questionar lo monde’ e ‘educacion fisica e esportiva’.
    4. Lo trabalh suls solides, las figuras geometricas e las relacions geometricas se pòdon desvolopar en ligam amb ‘arts visualas’ e ’educacion fisica e esportiva’.
Pasmens, dins las dralhas balhadas dels documents oficials, la ligason entre las arts e l’espaci e la geometria demòra redusida e me sembla que la part de las arts poiriá èsser plan mai bèla.

La geometria e l’espaci d’un biais artistic

Quand fasèm de la geometria artistica, fasèm de las arts visualas? Aquela question se pòt pausar. En comparant la practica de la geometria artistica e los esperats de fin de cicle dins las arts visualas, una responsa a la question es balhada.
D’en primièr, cal que agachem los esperats de fin de cicle dins las arts visualas :
                        ▪ Realizar e balhar a veire, individualament o collectivament, de produccions plasticas de naturas divèrsas.
                        ▪ Propausar de responsas creativas dins un projècte individual o collectiu.
                        ▪ Cooperar dins un projècte artistic.
                        ▪ S’exprimir sus sa produccion, la dels pars e sus las arts.
                        ▪ Comparar qualques òbras d’art.

Se los esperats de fin de cicle pòdon balhar l’impression qu’en fasent de geometria artistica fasèm de las arts e que d’unas competéncias se pòdon avalorar a travèrs aquelas sesilhas de matematicas, es una realitat per d’unes items:
    • Realizar e balhar a veire, individualament o collectivament, de produccions plasticas de naturas divèrsas.
    • S’exprimir sus sa produccion e la dels pars e sus las arts en general. (en partida solament)
    • Comparar qualques òbras d’art.

Es vertat e sens que sián aprigondidas, balham d’informacions cap a una cultura comuna qu’es jos jaçanta dins cada artista que servirà al trabalh de las matematicas. Aquò participa a la bastison de la personalitat e a la formacion del ciutadan, en desvolopant l’intelligéncia sensibla e en balhant de marcas culturalas.
Çaquelà, d’autras competéncias se pòdon pas brica avalorar:
    • Propausar de responsas creativas dins un projècte individual o collectiu;
    • Cooperar dins un projècte artistic.

En fasent de matematicas artisticas, los escolans son meses dins un procediment de còpia que l’enjòc es pas de los menar cap a la pluralitat de las representacions. Aital, i deu pas aver de vertadièras intencions personalas, pas de motivacions personalas, nimai d’iniciativas artististicas. Dins aqueste encastre, l’escolan deu demorar puslèu rigorós cap a la reproduccion de l’artista que lo trabalh servís de basa.
Del còp s’agís pas aquí d’un desvolopament artistic personal que siá dins la sensibilitat en rapòrt a l’apreciacion d’una òbra o cap al desvolopament de las practicas dels escolans. D’un biais mai concret, l’escolan se trapa pas dins la practica creativa e ni mai dins una expression personala que l’encastre balha pas la libertat de o faire.

Fin finala, la contradiccion es prigonda amb la practica de creacion artistica. Quitament se la resulta es polida, plan mesa en valor se pòt pas avalorar per las arts talas que son volgudas dins las competéncias de cicle 2. Aital aquelas sesilhas son plan a integrar dins la construccion d’una progression en matematicas e pas dins la de las practicas artisticas.

E pels escolans ?

Qu’es la tòca de l’estudi de la geometria, de l’espaci e de las mesuras en utilizant las arts coma supòrt?
Las matematicas pòdon èsser percebudas coma de serias de règlas que cal seguir e aplicar sens forçadament trapar de sens e prene plaser.
Del còp, los objectius principals d’aqueste cambiament de supòrt es de balhar enveja als escolans e de balhar de sens a un trabalh que pòt semblar en defòra de la vida costumièra.
Las referéncias a d’artistas o a de movements picturals permes als escolans de comprene que las arts son un domèni plan larg per integrar causas diferentas coma las matematicas e en particular la geometria. Aital, una forma geometrica ven quicòm de mai vivent en passant pel filtre de l’artsita, en passant par la color e pels jòcs sus la matèria. En provocant la curiositat e l’interès, podèm balhar l’enveja indispensabla als aprendissatges.
Enfin, sembla important, quand es possible, de valorizar aqueste trabalh. La mesa en valor se pòt faire per d’aficatges o d’installacions que seràn presentats dins la classa o dins l’escòla.

                • S’implicar activament dins una tasca per la manipular e l’experimentacion
                • Metre en plaça d’estrategias de resolucion
                • Desvolopar d’automatisme
                • Partejar en presentant son trabalh
                • S’autoavalorar o avalorar un par en fasent un retorn
                • Afortir las acquisicions de basa
                • Prene plaser
                • Trapar de sens
                • Aver una cutlura comuna mondiala, nacionala e locala
vignette-abriv1.jpg
Abrivado : une série photographique de Didier Leclerc
Leclerc, Didier (1947-.... ; photographe)
Photographe du paysage autant que portraitiste hors pair, Didier Leclerc manie la lumière et les ombres pour nous parler des hommes, des bêtes, des lieux. Basé à Vauvert dans le Gard, il photographie depuis de nombreuses années le monde de la manade, les chevaux, les taureaux.
La série présentée ici est le fruit de son travail sur l'abrivado (abrivada en norme classique), ce moment où les taureaux sont conduits par les gardians du pâturage jusqu'à l'arène. Elle a été réalisée entre 2011 et 2019.
Le traitement recherché par Didier Leclerc est celui d'une « photographie rupestre », qui rappelle l'art pariétal des origines de l'humanité.
un-mot-per-jorn-fichier-imatges.pdf
Aureli Berthelon

Je vous présente ici un projet mené dans le cadre de mon année PEE (Professora de las Escòlas Estagiaria).

La langue occitane et sa transmission sont au cœur des écoles calandretas. Cette langue, les enfants la vivent, dans leur classe, en immersion. Du côté des parents, c'est bien différent : certains essaient de prendre des cours, d'autres écoutent de la musique, mais souvent nous sommes confrontés à une évidence : ils laissent cette partie dans les écoles !

Comment permettre aux de calandrons d'entrer en contact avec la langue occitane ? Quels outils pour lier parents et enfants autour de cette langue ?

Je vous propose ici un outil mis en place depuis deux ans au sein de ma classe et de l'école. Apprenons l'occitan ensemble avec un mot par jour est un outil, une sorte de rituel qui permet la découverte d'un nouveau mot par jour (par les parents et les enfants).

Vous y trouverez un fichier .pdf de 250 mots mis en page, une affiche pour présenter le rituel et une liste alphabétique des mots proposés, que vous pourrez compléter.

Chaque enseignant pourra facilement le mettre en place pour sa classe ou pour toute l'école, l'adapter à son fonctionnement,en faire un support pour la lecture, l'écriture...
vignette_01.jpg
Portrait de Pierre Godolin
Perrin, Olivier Stanislas ( 1761-1832). Dessinateur.

Cette gravure constitue la planche lithographiée n°1 de l'édition des Oeuvres de Godolin parue à Toulouse en 1843.
Elle représente le portrait de Pierre Godolin

vignette_02.jpg
Page de titre des Oeuvres complettes de Pierre Godolin
Perrin, Olivier Stanislas ( 1761-1832). Dessinateur.

Cette gravure constitue la planche lithographiée n°2 de l'édition des Oeuvres de Godolin parue à Toulouse en 1843.
Elle représente la page de titre.

sur 22